بررسی اثر سمیت مزمن علف کش آترازین (atrazine) بر روند تجمع پذیری آن در فیله ی ماهی شیربت (barbus grypus)

علف کش آترازین یکی از مهمترین آلاینده های اکوسیستم های آبی است. یکی از بزرگترین مزارع نیشکر خاور میانه در استان خوزستان می باشد که این سم در مراحل کشت این گیاه به وفور مصرف می شود. لذا هدف این تحقیق در وهله اول محاسبه سمیت حاد آترازین در ماهی شیربت (barbus grypus)، و سپس اثر سمیت مزمن این سم بر روند تجمع زیستی آن در فیله ی این ماهی می باشد. برای تعیین سمیت حاد این سم از روش سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (oecd)، استفاده گردید غلظت نیمه کشنده (lc50) 96 ساعته آترازین در ماهی شیربت با استفاده از نرم افزار probit تعیین شد. سپس180 قطعه ماهی شیربت با میانگین (±sd) وزن 15±102 گرمی به 4 گروه در سه تکرار تقسیم گردیدند. گروه 1، 2 و 3 به ترتیب با غلظت های 5% (mg l-1 25/3)، 10% ( mg l-1 5/6) و‎ 20% (mg l-1 13) lc50 96 ساعته آترازین مجاور شدند. گروه 4 نیز بدون مجاورت با سم به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شد. دوره‎ی مجاورت 21 روز بوده و در روزهای صفر، 7، 14 و 21 نمونه برداری انجام گرفت. نتایج نشان داد آترازین در ماهی شیربت سبب سمیت شده و این سمیت با افزایش غلظت و نیز مدت مجاورت افزایش می‎‎یابد. lc50 96 ساعته این سم در ماهی شیربت 65 میلی‎گرم در لیتر محاسبه گردید. میزان تجمع پذیری آترازین در گروه های 2 و 3 با افزایش طول دوره نمونه گیری معنی دار بود. در مجموع با توجه به افزایش معنی دار تجمع‎پذیری سم آترازین، می توان نتیجه گرفت که هنگامی که ماهی شیربت در معرض غلظت های زیاد سم آترازین قرار گیرد منجر به افزایش تجمع پذیری سم در این ماهی می شود.